Türkiye'nin Uzaydaki Uyduları ve Uydu Tarihi

Günümüz Dünya şartlarında ve ülkeler arası rekabetlerde uzay büyük bir öneme sahip. Haberleşme, meteoroloji, askeri amaçlı, iletişim, data ve radyo yayınları işlevleri olan uyduların ülke güvenliği ve gelişimi için de yeri değerlidir. Bu yazımızda Türkiye'nin uzaydaki uydularını ve ülkenin uydu tarihini inceleyeceğiz.

Dünya'nın uydu tarihi ilk olarak 1957 yılında başlıyor. Sovyetler Birliği tarafından fırlatılan Sputnik (Yol Arkadaşım) uydusu Dünya'dan fırlatılan ilk yapay uydu olma özelliğini taşıyor.

Uzaya fırlatılan ilk uydu (Sputnik 1)

Türkiye'nin Uydu Tarihi

TURKSAT 1A

1989 yılında anahtar teslim olarak ihaleye açılan ve 21 Aralık 1990 Fransız Aerospatiale Firması ile yapımı için imzaların atıldığı Türkiye'nin ilk uydusu olan TURKSAT 1A uydusu 24 Ocak 1994 tarihinde Fransız Guyana'sındaki Kourou Uzay Üssünden ARIANE-4 roketi ile uzaya fırlatılmıştır. Ancak kalkışından yaklaşık 12 dakika sonra roketlerde yaşanan problemlerden dolayı infilak etmiştir.

TURKSAT 1B

Bu başarısız fırlatma işlemi sonrası TURKSAT 1B uydusu yapılmış, 11 Ağustos 1994 yılında fırlatılmış ve 42°E pozisyonuna başarı ile yerleştirilmiştir. Sonrasında 31.3° doğu boylamına kaydırılmış olan TURKSAT 1B uydusu 13 yıl boyunca ülkeye hizmet vermiş ve 2007 yılında hizmet dışında bırakılmıştır.

TURKSAT 1C

Turksat 1A'nın başarısız fırlatma işlemi sonrası yüklenici firma sözleşmenin sigorta maddeleri karşılığında TURKSAT 1C yapılmıştır. Bu uydu, firmayla yapılan sözleşmeye ek olarak TURKSAT 1B'den daha donanımı hale gelecek şekilde tasarlanmıştır. 10 Temmuz 1996'da fırlatılarak başarılı bir şekilde yörüngeye oturmuştur. 1C uydusu 1B uydusuyla yer değiştirmiştir.

TÜRKSAT 2A

Yaşanan teknolojik gelişmeler ışığında Türk Telekom ile Fransız Aerospatiale Firması arasında kurulan Joint Venture Şirketi tarafından imal edilen TURKSAT 2A uydusu 1 Şubat 2001 tarihinde fırlatılmış ve TURKSAT 1C ile aynı yörüngeye yerleştirilmiştir.

Bilsat Uydusu

TÜBİTAK UZAY tarafından 2001 yılında başlanan yürütülen çalışmalar neticesinde Türkiye’nin ilk uzaktan algılama uydusu olan BİLSAT üretilerek 27 eylül 2003 tarihinde yörüngeye yerleştirilmiştir. Yaklaşık 3 yıl boyunca gözlem hizmeti veren Bilsat uydusunun görevi teknik sorunlar nedeniyle ve kumanda kontrol merkezi ile uydu arasındaki iletişim sağlanamadığı için 2006 yılının Ağustos ayında sona ermiştir.

Bilsat uydusunun Türkiye'nin uydu tarihindeki önemi ise uydu tasarımı, işletilmesi, üretilmesi gibi işlemlerde arge çalışmaları ve tecrübe kazanılması olmuştur.

TURKSAT 3A

Fransız Guyanası'nda yer alan Kourou Guyana Uzay Merkezi'nden 13 Haziran 2008 tarihinde 01:05'te Ariane 5 roketiyle uzaya gönderilmiştir.

TURKSAT 3A'nın fırlatılışı



GÖKTÜRK 2

Türkiye'nin özgün olarak geliştirdiği ve Türk Mühendisler tarafından tasarlanarak 2012 yılında fırlatılan GÖKTÜRK-2 uydusu ülkenin ilk yüksek çözünürlüklü yer gözlem uydusudur.



TÜRKSAT 4A

Türkiye'nin 5. uydusu olan TURKSAT 4A uydusu 14 Şubat 2014 tarihinde Kazakiskan Baykonur uzay üssünde uzaya fırlatılmıştır. Yaklaşık 1 haftalık Yörünge testleri sonunda 42° Doğu boylamına yerleştirilmiştir.



TURKSAT 4B

16 Ekim 2015 tarihinde fırlatılan ve komple genişbant hızlı internet hizmeti veren TURKSAT 4B uydusu 50 derece Doğu boylamındaki nihai yörüngesinde görev yapmaktadır.



 

Yorumlar